انواع ماشین آتش نشانی و کاربرد آنها

امروزه با توجه به گسترش روز افزون شهرها و ازدحام جمعیت مخصوصا در کلان شهرها و متمرکز شدن شهرک های صنعتی ،کارخانجات،ادارات، موسسات و… در اطراف شهرهای بزرگ، این امکان بوجود آمده است که برای جلوگیری از خسارت در زمان وقوع حریق ، اقدام به خرید تجهیزات و یا اجاره ماشین آتش نشانی می نمایند تا در زمان وقوع حریق خودروهای مستقر، در کمترین زمان اقدام به اطفای حریق نمایند.
انواع ماشین آتش نشانی با توجه به کارایی و ظرفیت به طور کلی در دو گروه سبک و سنگین طبقه بندی شده و از نظر کاربری نیز در ۱۰ گروه طبقه بندی می شوند.
در این مقاله به معرفی و بررسی کامل خودروهای آتش نشانی بر اساس استفاده هایی که دارند پرداخته ایم تا بتوانیم اطلاعات شما را در مورد انواع خودروهای آتش نشانی افزایش دهیم.

آشنایی با انواع ماشین آتش نشانی

خودروهای پیشران یا همان خودروی ستادی

خودروهای پیشران با توجه به کوچک بودن و شتاب بالا نسبت به خودروهای سنگین، بیشتر جهت گشت زنی توسط فرماندهان ایستگاه آتش نشانی در سطوح محیط های صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند تا در صورت وقوع حریق به عنوان اولین خودرو در محل حاضر شده و یا به عنوان خودرو پیشران ، مسیر را جهت تردد خودرو های دیگر باز کنند که این نوع از خودروهای آتش نشانی داخلی اصولا از نوع نیسان، نیسان زامیاد، ون، رنو و …. که اسکلت قوی تری نسبت به دیگر خودرو های هم تراز خود دارند استفاده می شوند.
این خودروهای ستادی ، ماشین های پرسرعت و ایمنی هستند که مجهز به آژیر ، چراغ گردان و بی سیم بوده و رنگ ماشین همانند خودروهای آتش نشانی می باشد.

خودروهای سبک

این نوع از ماشین های آتش نشانی اصولا به خودروهای بین 5 تا 8 تن گفته می شود که قابلیت نصب مخزن آب و فوم بر روی آن ها میسر است.
این نوع خودروها دارای مخزن از جنس استیل 304 و یا آهنی هستند که بر اساس میزان مقاومت شاسی خودرو طراحی می شوند،همچنین یک مخزن فوم نیز در این خودروها تعبیه شده است که در زمان وقوع حریق مورد استفاده قرار می گیرند.
جهت استفاده از این خودروها در مناطق مرطوب معمولاً اسکلت بدنه آنها را از جنس پروفیل استنلس استیل و یا پروفیل آلومینیوم شیار مخصوص و ورق بدنه از جنس آلومینیوم می سازند.

قسمت های مهم این خودروها:
• مخزن آب
• مخزن فوم
• پمپ ها
• کابین

خودروهای سنگین یا عملیاتی

این نوع خودروها عمدتا در مناطق صنعتی نفت و گاز مانند پتروشیمی یا پالایشگاه ها که بیشتر در معرض حریق هستند ، مورد استفاده قرار می گیرند.
در این نوع از خودروها از مخزن های با ظرفیت بالا و هد و دبی بالا جهت بالا بردن ایمنی و زمان آب دهی استفاده می شود. این خودروها شامل کامیون های دو یا سه محور ، تریلر یا کامیون های سه محور به بالا و خودروهای پشتیبانی ویژه می باشند.
در خودروهای سنگین آتش ‌نشانی معمولاً امکان ساخت کابین نفرات جدا از کابین راننده وجود داشته و می توانند تا چهار سرنشین را در خود جای دهند .
همچنین دارای امکانات مخصوصی مانند دستگاه های تنفسی ، کولر و دریچه هواکش برقی، صندلی های مخصوص و امکان ارتباط با کابین راننده می باشند . البته این امکانات را می توان به درخواست مصرف کننده تغییر داد.

انواع ماشین آتش نشانی بر اساس کاربری

خودروهای آتش نشانی بر اساس کاربری در ۱۰ گروه طبقه بندی می شوند که شامل موارد زیر می باشد :

１. خودروی آمبولانس

در کشورهای پیشرفته ای نظیر ژاپن هنگام وقوع حوادث علاوه بر ارسال ماشین آتش نشانی ، خودروی آمبولانس نیز به محل حادثه اعزام می ‌شود ، به عبارت دیگر در خود سازمان آتش نشانی این کشور آمبولانس با پرسنل آموزش دیده نیز وجود دارد .
زیرا علاوه بر آن که در محل حادثه ممکن است مصدومانی وجود داشته باشند که نیاز به خدمات پزشکی دارند . آتش نشانان نیز در هنگام اطفاء حریق ممکن است با جراحات یا صدماتی روبرو شوند ، بنابراین حضور خودروی آمبولانس نیز ضروری است.

２. خودروی آتش نشانی حامل نردبان

هنگامی که حوادث و سوانح در مناطقی که دارای ارتفاعات زیادی می باشد ، مانند ساختمان ها و برج های بلند اتفاق می‌افتد نیاز است که عملیات اطفاء حریق و نجات افراد در ارتفاعات انجام شود . بنابراین نیاز به یک نردبان کشویی یا بالابر هیدرولیکی می باشد که بر روی یک شاسی قرار دارد .
در خودروهای جدیدی که نردبان را حمل می کنند تجهیزات دیگری از قبیل سبد ، برای حمل افراد ، مانیتور آتش نشانی ، برانکارد و غیره وجود دارد.
نردبان هایی که توسط این خودروها حمل می ‌شود می‌توانند از کوتاه تا متوسط و خیلی بلند در نظر گرفته شوند . این نوع خودروها مخزن آب ندارند اما ممکن است پمپ آتش نشانی داشته باشند.

３. خودروهای معمولی آتش نشانی

هنگام وقوع حوادث آتش سوزی استفاده از خودروهای معمولی رایج تر است . این نوع خودروها که با نام کامیون آتش نشانی نیز معروف هستند یکی از اصلی ترین وسایل اطفاء حریق می باشند که در ایستگاه های آتش نشانی موجود در شهرها ، روستاها و محل‌های سکونت قرار دارند.

４. خودروهای آتش نشانی فرودگاهی

تمام فرودگاه های غیرنظامی بر اساس استانداردی که سازمان جهانی هواپیمایی تعیین کرده است باید دارای خودروهای آتش نشانی و امدادی باشند .
خودروهای آتش نشانی فرودگاهی نوعی از خودروهای آتش نشانی هستند که مخصوص فرودگاه ها طراحی و ساخته می شوند. این نوع خودروها دارای سرعت و شتاب زیادی بوده و می توانند در جاده های ناهموار کنار فرودگاه به خوبی حرکت کنند ، همچنین دارای امکاناتی نظیر مخزن آب و کف بزرگ و یک مانیتور قدرتمند می باشند .
این نوع خودروها می توانند در حین حرکت ، کف را پرتاب کنند تا بتوانند سریع عملیات اطفاء حریق هواپیماهای آسیب‌دیده را برای نجات جان سرنشینان انجام دهند .

５. خودروی آتش نشانی جنگل

هنگامی که جنگل دچار آتش سوزی می شود خودروهایی برای اطفاء حریق لازم است که بتوانند از مسیرهای کوهستانی و جنگلی و ناهموار به راحتی عبور کنند. خودروهای آتش نشانی جنگلی برای این کار طراحی و ساخته شده‌اند و دارای امکاناتی نظیر شاسی محکم ، موتور قوی و یک مخزن‌آب کوچک می باشند.

６. خودروی آتش نشانی صنعتی

بسیاری از صنایع مانند پتروشیمی و شیمیایی در معرض آتش سوزی و انفجار قرار دارند، به دلیل اینکه دارای فرآیند تولید و محصولاتی هستند که ممکن است دچار آتش سوزی و انفجار شوند.
آتش نشانی صنعتی نوعی از خودروهای آتش نشانی هستند که جهت مقابله با این گونه حوادث آتش سوزی طراحی و ساخته شده اند و دارای چندین مخزن به همراه انواع مواد خاموش کننده می باشند . این خودروها همچنین دارای کف ، پودر خاموش کننده و گاز کربنیک نیز می باشند.

７. خودروی آتش نشانی نجات حوادث ویژه

نوعی از خودروی آتش نشانی که مخزن آب و پمپ آتش نشانی نداشته و بسیار شبیه به خودروهای آتش نشانی معمولی ساخته می شوند ،هستند که برای مقابله با حوادث خاصی طراحی شده اند . این خودروها برای کمک به افراد آسیب دید در سوانح مورد استفاده قرار می گیرند و دارای تجهیزاتی مانند انواع لباس های حفاظتی، خنثی کنننده ها ، ابزارهایی برای تشخیص انواع مواد خطرناک و همچنین وسایلی برای جمع کردن و جلوگیری کردن از ریزش مواد و غیره می باشند .

８. خودروی آتش نشانی فرماندهی و هدایت کردن عملیات

گاهی حوادث و آتش سوزی ها به قدری شدید است که آتش‌ نشانان نیاز به واحد سیار فرماندهی دارند. بنابراین ، این خودروهای فرماندهی و هدایت عملیات به این منظور طراحی شده اند. تجهیزاتی که در داخل این خودروها وجود دارد شامل وسایل ارتباطی مناسب می باشد و باعث می شود که فرمانده هان آتش ‌نشانی بتوانند در اسرع وقت مدیریت بحران را انجام دهند.

９. ماشین آتش نشانی پشتیبانی

این نوع خودروها دارای انواع تانکرهای حمل آب ، گالن کف، دستگاه های تنفسی با هوای فشرده، خودروی حمل سیلندر و تجهیزات دیگری مانند جرثقیل ، لودر ، روشنایی، بلوزر و غیره می باشند.

۱۰. خودروهای آتشنشانی ستادی

در مورد این خودروها در بالا به طور مفصل توضیح داده شده است .